İYİ UYKULAR ÇOCUKLAR…
Her çocuğun uyku düzeni, ebeveyn tutumları ve fiziksel yapıları doğrultusunda değişiklik gösterebilir. Bu bağlamda da her çocuğun uykuya geçme ve uyku süresi farklıdır. Süreci yönetirken ebeveynlerin çocuklardaki farklılıkları dikkate almaları gerekir. Ebeveynler için kimi zaman kolay bir süreç olmayabilir. Ebeveynlerin bu farklılıkların farkında olmaları sürecin kolaylaştırılması açısından son derece önemlidir.
Çocuğunuzun yaşına uygun olarak uyku düzeni oluşturabilmek için kendi yatağında uykuya geçmesini ve sabah uyandığında gözlerini odasında kendi yatağında açmasını sağlamak dikkat edilmesi gereken noktalardandır. Ancak günümüzde okul öncesi dönemde çocuğu olan birçok ebeveyn konu ile ilgili çeşitli sıkıntılar yaşamaktalar. Zorlukları ortadan kaldırmak veya baş edebilmek için neler yapılabileceğine göz atalım.
Rutinler çok önemli!
Çocuk yetiştirirken dikkat ettiğimiz diğer bütün alışkanlıklar gibi uyku konusunda da rutinler ve kararlılık son derece önemlidir. Herhangi bir davranışın yerleşmesi için en az 21 gün süre gerektiğinden arka arkaya 21 gün boyunca uyku öncesi rutininizi gerçekleştirmeye özen göstermelisiniz. Tabi ki her çocuk için bu süre farklılık gösterebilir, ebeveynler bu durumu göz önünde bulundurmalıdır.
Rutinlere diş fırçalamak, pijama giymek, süt içmek, ışıkları kısmak/kapatmak, kitap okumak gibi durumları örnek verebiliriz. Ancak siz kendi alışkanlıklarınıza göre değişiklikler yapabilirsiniz.
Bunları yaparken dikkat edilmesi gereken bazı noktalardan bahsedebiliriz
- Çocuğunuzun vücudunun ve beyninin uykuya hazırlanması için uyku saati yaklaşırken tv, tablet ya da hareketli aktivite gibi uyaranları bırakması gerekebilir
- Uyku saati yaklaşırken çocuğunuzun sindirimi zor ve enerji veren gıdalar tüketmemesine dikkat etmelisiniz
- Çocuğunuzla çok fazla konuşmanız ve göz kontağı kurmanız uykusunu açabileceğinden, yatağa gidildiğinde minimum konuşmaya özen göstermelisiniz(kitap okuma hariç)
- Sevdiği bir oyuncağı ya da battaniyesini yanına almasına izin verin, bu şekilde kendini rahat ve güvende hissedecek ve uykuya dalması daha kolaylaşmış olacaktır
- Hareketlerini kısıtlamayacak rahat kıyafetler ile yatmasına özen göstermelisiniz
Çocuğunuz uyuyana kadar sizi bırakmıyorsa…
Bazı dönemlerde çocuklarda çeşitli korkular oluşabilir ya da bazen ebeveynleriyle daha fazla zaman geçirmek isteyebilirler, bu da onların tek başlarına uyumak istememelerine sebep olabilir. Böyle durumlarda uykuya geçene kadar yanlarında bulunmanızda sakınca yoktur. Aşama aşama bu durumu kontrol altına alıp düzen oluşturabilirsiniz.
Çocuğunuz kendi yatağında yatmıyorsa…
Çocuğunuz kendi yatağında yattıktan bir süre sonra sizin yanınıza gelmeyi alışkanlık haline getirmişse onu her seferinde üşenmeden geldiği anda kucaklayıp kendi yatağına geri götürmelisiniz. Bu esnada çocuğunuzla uykusunu açacak şekilde iletişimde bulunmamanız gerekir. Sonrasında odanıza dönebilir veya yanında kalmanızı istiyorsa uykuya geçene kadar ona eşlik edeceğinizi söyleyebilirsiniz. Bu şekilde, sabahları uyandığında kendi yatağında gözünü açmasını sağlamış olursunuz. Ebeveynler için yorucu olan bu süreç sonunda olumlu sonuçlar getirecektir.
Peki ya uyku süresi!
Gündüz anaokulunda uyuyan ya da okul sonrası evde akşamüstü uykusu uyuyan çocukların, uyumayanlara göre gece uykuya geçme ve uyku süreleri farklılık gösterebilir. Diğer bir yandan çocuğunuzun gün içerisinde uykusuzluğa bağlı bir problem yaşayıp yaşamaması da değerlendirilmelidir. Örneğin çocuğunuz erken kalkıp, gün içerisinde dinç ve aktif ise, dikkat sorunu yaşamıyorsa gece aldığı uyku ona yeterli geliyor demektir. Çeşitli kaynaklarda yer alan yaş gruplarına göre uyku süreleri ile ilgili sınırlamalara her çocuk için bağlı kalınamayabilir. Bunları bilmenizde fayda vardır ancak birebir bu saatleri tutturmak için sıkıntıya girmenize gerek yoktur. Çünkü çocuğunuz sizin bu halinizi fark eder ve kendisi de gerginlik yaşayabilir. Burada önemli olan çocuğunuzun ihtiyacı ve ihtiyaçlarına bağlı olarak psikolojik durumudur.
Son olarak uyku rutini oluşturmak çocuktan çocuğa farklılık gösterebilir. Bu süreçte uyku düzeni ile ilgili aksaklıklar konusunda hassasiyetinizi çocuğunuza hissettirmemeye özen gösterin. Çünkü sizin için önemli olan ve sizi üzen bu konu onlar içinde önemli hale gelecek ve kaygılanması gereken bir şeyler olduğunu düşünmesine neden olacaktır.
PSK. BETÜL ÇAKICI